An toàn thực phẩm (ATTP) là vấn đề có tầm quan trọng vì ảnh hưởng trực tiếp và lâu dài đến sức khỏe của con người và tác động lớn đến phát triển kinh tế - xã hội. Vì vậy, những năm qua tỉnh Thanh Hóa đã quan tâm nâng cao vai trò, trách nhiệm quản lý Nhà nước về ATTP. Qua đó, góp phần nâng cao ý thức của mỗi tổ chức, cá nhân trong việc sản xuất, kinh doanh thực phẩm có chất lượng, vì sức khỏe của người tiêu dùng.
Lực lượng chức năng tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra ATTP, kịp thời phát hiện, ngăn chặn, xử lý nghiêm các vi phạm.
Sau hơn 5 năm triển khai thực hiện Nghị quyết số 04-NQ/TU của Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh khóa XVIII, công tác bảo đảm vệ sinh ATTP trên địa bàn tỉnh đã đạt được những kết quả quan trọng. Các cấp, ngành, cộng đồng doanh nghiệp và các tầng lớp Nhân dân trong tỉnh đã nhận thức rõ hơn về vai trò, tầm quan trọng của công tác bảo đảm vệ sinh ATTP đối với sức khỏe con người. Hệ thống văn bản quy phạm pháp luật về ATTP được ban hành đồng bộ, tạo hành lang pháp lý để quản lý, thực hiện thống nhất trong toàn tỉnh. Tổ chức bộ máy, điều kiện làm việc của các cơ quan quản lý về ATTP từ tỉnh đến cơ sở được tăng cường, củng cố, kiện toàn, ngày càng phát huy hiệu quả. Đồng thời, công tác đào tạo, tập huấn, bồi dưỡng về kiến thức chuyên môn, nghiệp vụ quản lý, thanh tra, kiểm tra về ATTP, phòng chống ngộ độc thực phẩm và các bệnh truyền qua thực phẩm được quan tâm chú trọng; cán bộ làm công tác ATTP, cán bộ văn hóa - xã hội cấp xã, phường, thị trấn, người quản lý, người trực tiếp tham gia sản xuất, chế biến, kinh doanh thực phẩm, người tiêu dùng... được tuyên truyền thông qua các hội nghị, hội thảo, tập huấn, tọa đàm để nắm rõ nội dung các văn bản quy phạm pháp luật về ATTP, phòng chống nguy cơ ngộ độc thực phẩm và hướng dẫn cách lựa chọn thực phẩm an toàn, sử dụng hóa chất bảo vệ thực vật trong chăn nuôi, trồng trọt... Bên cạnh đó, để nâng cao năng lực quản lý Nhà nước về ATTP, công tác thanh tra, kiểm tra cũng đã được các cơ quan quản lý chuyên ngành về ATTP, các ngành thành viên trong Ban Chỉ đạo cấp tỉnh và địa phương quan tâm phối hợp thực hiện.
Cụ thể, trong các dịp Tết Nguyên đán, lễ hội đầu xuân, Tháng hành động vì chất lượng ATTP, Tết Trung thu..., công tác thanh tra, kiểm tra ATTP đã được triển khai đồng bộ từ tỉnh đến cơ sở, cùng sự phối hợp vào cuộc của các cấp, các ngành chức năng. Việc thanh tra, kiểm tra tại các cơ sở sản xuất, kinh doanh thực phẩm, dịch vụ ăn uống được phân cấp rõ cho từng ngành, từng cấp đã góp phần giảm sự chồng chéo trong chỉ đạo thực hiện. Qua các đợt thanh, kiểm tra lồng ghép tuyên truyền, phổ biến kiến thức pháp luật về ATTP, các cơ sở sản xuất, kinh doanh thực phẩm thực hiện tốt các quy định về bảo đảm ATTP.
Tuy nhiên, công tác bảo đảm ATTP trên địa bàn tỉnh còn những hạn chế. Tình trạng sản xuất, kinh doanh, mua bán thực phẩm không bảo đảm vệ sinh ATTP còn xảy ra; việc quy hoạch vùng sản xuất thực phẩm an toàn chưa gắn kết chặt chẽ với thị trường tiêu thụ, xây dựng thương hiệu, xuất xứ của sản phẩm; số lượng chuỗi cung ứng thực phẩm an toàn còn ít. Tình trạng sử dụng chất phụ gia, chất bảo quản thực phẩm, chất hỗ trợ chế biến thực phẩm ngoài danh mục cho phép sử dụng vẫn còn diễn ra. Kiểm tra chất lượng ATTP, nguồn gốc thực phẩm từ bên ngoài đưa vào tỉnh, thực phẩm kinh doanh tại các chợ còn hạn chế...
Nhằm nâng cao vai trò, trách nhiệm quản lý Nhà nước về ATTP, Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh đã ban hành Kết luận số 624-KL/TU về tiếp tục tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác bảo đảm vệ sinh ATTP trên địa bàn tỉnh đến năm 2025, phấn đấu đến năm 2025: 100% chợ kinh doanh thực phẩm, chợ đầu mối nông sản, thực phẩm, bếp ăn tập thể đáp ứng các quy định về điều kiện ATTP. 100% cơ sở sản xuất, kinh doanh thực phẩm thuộc diện phải cấp giấy chứng nhận cơ sở đủ điều kiện ATTP được cấp giấy chứng nhận; 95% trở lên số cơ sở không thuộc diện cấp giấy chứng nhận đáp ứng các điều kiện về ATTP theo quy định. 70% trở lên thực phẩm tiêu dùng trên địa bàn tỉnh được cung cấp thông qua chuỗi liên kết sản xuất, cung ứng thực phẩm an toàn, có xác nhận. Tỷ lệ mắc ngộ độc thực phẩm cấp tính được ghi nhận dưới 7 người/100.000 dân. 100% xã, phường, thị trấn được công nhận đạt tiêu chí ATTP, trong đó có 20% trở lên đạt tiêu chí ATTP nâng cao...
Để đạt được các mục tiêu trên, sẽ tập trung vào việc tăng cường sự lãnh đạo, chỉ đạo của cấp ủy đảng, quản lý, điều hành của chính quyền, phát huy vai trò của MTTQ, các đoàn thể trong công tác bảo đảm vệ sinh ATTP. Rà soát, bổ sung, hoàn thiện các văn bản quy phạm pháp luật, các cơ chế, chính sách về công tác bảo đảm ATTP. Đẩy mạnh xây dựng mô hình và mở rộng sản xuất, kinh doanh sản phẩm thực phẩm an toàn. Tăng cường kết nối cung cầu, mở rộng thị trường tiêu thụ sản phẩm thực phẩm an toàn. Nâng cao hiệu quả quản lý Nhà nước về ATTP. Cụ thể, tập trung kiện toàn, củng cố tổ chức, bộ máy, hoàn thiện chức năng, nhiệm vụ, phân công, phân cấp cụ thể về quyền hạn, trách nhiệm của các cấp, các ngành trong thực hiện quản lý Nhà nước về ATTP. Nâng cao hiệu quả hoạt động của tổ giám sát ATTP thôn (tổ dân phố), tổ giám sát ATTP tại các chợ. Các cơ quan chức năng tập trung quản lý chặt chẽ hoạt động sản xuất, kinh doanh thực phẩm; quản lý chặt chẽ việc sử dụng hóa chất, thuốc thú y, thuốc bảo vệ thực vật phục vụ sản xuất nông sản, thực phẩm và sử dụng chất phụ gia, chất hỗ trợ chế biến thực phẩm. Tăng cường công tác kiểm tra, giám sát việc thực hiện các quy định của pháp luật về ATTP, kiên quyết xử lý nghiêm các tổ chức, cá nhân vi phạm; nâng cao hiệu quả hoạt động kiểm tra liên ngành về ATTP, bảo đảm không chồng chéo, không trùng lắp, không gây phiền hà cho doanh nghiệp. Tăng cường công tác lấy mẫu, kiểm nghiệm, phân tích nguy cơ về ATTP để kịp thời phát hiện, cảnh báo, truy xuất nguồn gốc, thu hồi và xử lý triệt để theo quy định. Kiểm soát chặt chẽ sản phẩm nông sản, thực phẩm trên địa bàn tỉnh trước khi đưa ra thị trường tiêu thụ và sản phẩm nông sản, thực phẩm từ bên ngoài đưa vào tỉnh tiêu thụ. Quan tâm đào tạo, tập huấn, bồi dưỡng, nâng cao năng lực, trình độ chuyên môn, nghiệp vụ cho đội ngũ cán bộ làm công tác quản lý về ATTP; ưu tiên đào tạo, tập huấn nghiệp vụ thanh tra, kiểm tra, kiểm nghiệm, lấy mẫu, phòng, chống ngộ độc thực phẩm cho cán bộ quản lý ATTP cấp huyện, cấp xã. Thường xuyên tổ chức tập huấn, phổ biến kiến thức về ATTP, quy trình sử dụng thuốc bảo vệ thực vật, thuốc thú y, phân bón, chất phụ gia, chất hỗ trợ trong sản xuất, chế biến, bảo quản thực phẩm cho người sản xuất, kinh doanh thực phẩm trên địa bàn tỉnh. Phấn đấu đến năm 2025, có 100% cán bộ làm công tác quản lý ATTP các cấp có kiến thức về ATTP; 95% trở lên người sản xuất, kinh doanh thực phẩm, người quản lý và người tiêu dùng có kiến thức về ATTP. Quan tâm bố trí ngân sách Nhà nước và huy động các nguồn hợp pháp khác để tăng cường đầu tư cơ sở vật chất, trang thiết bị, phương tiện làm việc cho các cơ quan chuyên môn, các cơ quan chức năng để thực hiện nhiệm vụ bảo đảm ATTP trên địa bàn tỉnh. Thực hiện xã hội hóa một số khâu dịch vụ kỹ thuật phục vụ công tác quản lý ATTP; khuyến khích các tổ chức, cá nhân, doanh nghiệp tham gia xây dựng các tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật, kiểm nghiệm và chuyển giao tiến bộ kỹ thuật bảo đảm ATTP trên địa bàn tỉnh.