Thực hiện Quyết định số 4438/QĐ-UBND ngày 11/12/2014 của UBND tỉnh phê duyệt Đề án “Phát triển cây trồng, vật nuôi có lợi thế phát triển trên địa bàn các huyện miền núi tỉnh Thanh Hóa đến năm 2020” và các chính sách khuyến khích phát triển chăn nuôi của tỉnh, từ năm 2014 đến nay, tình hình chăn nuôi gia súc ở các huyện miền núi phát triển mạnh, tạo sự chuyển biến tốt về chất lượng đàn; hình thức tổ chức sản xuất ngày càng rõ nét, có xu thế chuyển sang chăn nuôi tập trung, quy mô lớn, công nghệ cao (nhất là phát triển trang trại); chăn nuôi nông hộ ngày càng nâng cao hiệu quả theo hướng an toàn, bền vững; chất lượng và vệ sinh an toàn thực phẩm vật tư đầu vào và sản phẩm chăn nuôi được quản lý chặt chẽ hơn; từng bước áp dụng các thành tựu khoa học công nghệ vào sản xuất chăn nuôi, tạo ra giá trị kinh tế cho người chăn nuôi. Việc phát triển các vật nuôi có lợi thế trên địa bàn các huyện miền núi đạt kết quả tích cực, đến nay đã phát triển chăn nuôi đàn lợn cỏ (lợn mán) lên khoảng 61.000 con, vượt kế hoạch 1,67%; đàn lợn lòi lai đạt 11.000 con, vượt 10%; đàn gà ri, gà thả đồi 1,25 triệu con, vượt 14,3%; đàn dê 80.000 con, vượt 13,6%; vịt cổ lũng, vịt bầu cổ xanh 310.000 con, vượt 14,81%.
Ảnh: Mô hình trồng cam ở Như Xuân
Các loại cây trồng có lợi thế phát triển trên địa bàn các huyện miền núi được quan tâm, nhiều mô hình đã xây dựng được hệ thống quản lý và sử dụng chỉ dẫn địa lý; xây dựng hệ thống các phương tiện phục vụ quản lý chỉ dẫn địa lý. Hình thành và phát triển các vùng sản xuất nông nghiệp hàng hóa tập trung, quy mô lớn, tổ chức sản xuất theo chuỗi, đáp ứng tiêu chuẩn VietGAP. Đến nay, diện tích trồng Lúa nếp hoa vàng, nếp hạt cau đạt 205ha, bằng 29,3% kế hoạch (100% diện tích trồng đã cho sản phẩm thu hoạch, sản lượng 920,2 tấn, đạt 36,6% kế hoạch); Lúa nếp nương 1.181ha, gấp 5,9 lần kế hoạch (100% diện tích trồng đã cho sản phẩm thu hoạch, sản lượng 2.927 tấn, gấp 6 lần kế hoạch); cây dược liệu 1.247,5 ha, đạt 124,75% kế hoạch (100% diện tích trồng đã cho sản phẩm thu hoạch, sản lượng 14.400 tấn, gấp 7,2 lần kế hoạch); khoai mán, khoai sọ vàng 173,4ha, đạt 34,7% kế hoạch (100% diện tích trồng đã cho sản phẩm thu hoạch, sản lượng 5.305 tấn, đạt 29,5% kế hoạch); thanh long 80,1ha, đạt 32% kế hoạch (62,5ha đã cho sản phẩm thu hoạch, sản lượng 875,3 tấn, đạt 33,3% kế hoạch); cây quế 1.535 ha, đạt 20,24% kế hoạch (20ha đã cho sản phẩm thu hoạch, sản lượng 400 tấn, đạt 1,07 % kế hoạch); cây đào cảnh 211,1 ha, đạt 105,55% kế hoạch (182,5ha đã cho sản phẩm thu hoạch).
Tuy nhiên, việc phát triển các sản phẩm lợi thế vẫn chưa tương xứng với tiềm năng, thế mạnh vốn có của các huyện miền núi; thu nhập và đời sống người dân nông thôn chưa cao; năng suất lao động, giá trị canh tác trên đơn vị diện tích còn thấp; các sản phẩm đầu ra chủ yếu vẫn là sơ chế, chưa được chế biến sâu, chưa có thương hiệu; thị trường tiêu thụ chủ yếu trên địa bàn; số doanh nghiệp và hợp tác xã hoạt động trong lĩnh vực nông nghiệp còn ít, chưa đáp ứng được các tiêu chuẩn về số lượng, chất lượng. Năng suất, chất lượng, hiệu quả kinh tế, sức cạnh tranh trên thị trường của các sản phẩm cây trồng, vật nuôi chưa cao, chưa đáp ứng nhu cầu thị trường; việc hình thành chuỗi từ sản xuất, chế biến, bảo quản, đến tiêu thụ sản phẩm lợi thế còn ít; việc liên kết sản xuất chưa thật sự bền vững; việc ứng dụng khoa học công nghệ vào sản xuất trên địa bàn hạn chế; nguồn kinh phí đầu cho phát triển các sản phẩm có lợi thế còn hạn chế, chưa đáp ứng được nhu cầu thực tế trên địa bàn các huyện miền núi.
Tống Sơn
