Mắm tép Hà Yên

(Sản phẩm OCOP 3 sao tỉnh Thanh Hoá)

          Hà Yên, Hà Trung là vùng đất nổi tiếng với món mắm tép nức tiếng xứ Thanh và cả nước, đây còn được gọi là mắm tép tiến vua. Sở dĩ được gọi là mắm tiến vua bởi từ xa xưa chỉ có tại nơi đây mới ủ ra được loại mắm tép thơm ngon nức tiếng, nên vào mỗi độ Tết đến, người dân trong vùng chọn những vò mắm ngon nhất để cung tiến nhà vua

          Nằm tiếp nối giữa trung du và đồng bằng ven biển, Hà Trung mang đặc trưng địa hình bán sơn địa và đồng chiêm trũng. Trong đó, các xã Hà Yên, Hà Dương (nay là Yên Dương) là những nơi trũng nhất vì vậy mang lại cho người dân nơi đây vô số những nguồn lợi thủy sản như cá, tôm, cua, ốc… trong đó đặc biệt phải kể đến con tép riu. Làng Đình Trung xã Yên Dương là ngôi làng có truyền thống hàng trăm năm về nghề làm mắm nằm ven sông Hoạt, sông Tam Điệp và các con kênh, vì thế cứ vào tháng 11 và 12 âm lịch (thời điểm nước dâng lên ở các con sông, con kênh cũng là lúc số lượng con tép nhiều, chất lượng ngon và béo nhất), cả làng lại kéo nhau ra đồng đánh tép về ăn, ăn không hết người dân nghĩ ra cách chế biến con tép thành những món ăn khác có thể để được lâu hơn. Từ đó, mắm tép Hà Yên xuất hiện và không chỉ có tại các bữa cơm gia đình của người dân trong vùng mà còn được ưa chuộng ở nhiều vùng miền trong cả nước. Để có được món mắm tép thơm ngon nhất, người dân ở đây phải dùng tép riu (là loại tép nhỏ màu trong xanh, chuyên sống bám trong rong rêu) cùng với muối; thính gạo được chọn lọc kỹ lưỡng để sản xuất ra loại mắm tép ngon. Không chỉ yêu cầu về nguyên liệu sạch, chất lượng nhất mà công đoạn làm sạch chum, vại cũng đã tốn nhiều công sức và nếu như không cẩn thận thì đây cũng là nguyên nhân làm mắm tép không ngon.Với phương pháp chế biến truyền thống và bí quyết chế biến lâu đời của người dân trong vùng đã tạo được loại mắm tép thơm ngon, chất lượng cao, mang hương vị rất riêng của vùng quê truyền thống.

           Mắm tép Hà Yên không chỉ nét đặc sắc trong văn hóa ẩm thực mà đó còn là giá trị văn hóa truyền thống, giá trị văn hóa tinh thần bao đời nay của người dân xã Yên Dương nói riêng, Hà Trung nói chung. Nhằm bảo tồn và phát triển nghề làm mắm tép xã Hà Yên, HTX DV Nông nghiệp Hà Yên đã đứng ra quản lý sản xuất và bao tiêu sản phẩm giúp cho nghề làm mắm truyền thống ngày càng phát triển, mở rộng, cải thiện đời sống nhân dân góp phần xây dựng quê hương Hà Trung giàu đẹp.

Đơn vị: HTX DV Nông Nghiệp Hà Yên

          Người đại diện: Nguyễn Thị Đua

          Địa chỉ: Xã Yên Dương, huyện Hà Trung

          Website: mamtephayen.com

          Số điện thoại: 0968 040 466

          Giá bán: 100.000 đồng/hộp 500g

          Mắm tép Hà Yên nổi tiếng là món ăn truyền thống có hương vị đậm đà thơm ngon của mắm nguyên chất, giàu đạm với độ đạm từ 12-15%, màu đỏ gạch đẹp bắt mắt, vị đậm đà, hương thơm hiếm có. Trong mắm tép có chứa các chất dinh dưỡng giàu protein, vitamin nhóm B, peptide và carbohydrat, sắt, kẽm, canxi... có lợi cho phát triển võng mạc, não bộ, hoàn thiện hệ thần kinh, phòng chống các bệnh về tim mạch, tốt cho bệnh tiểu đường, hỗ trợ xương khớp,... Sản phẩm đạt tiêu chuẩn an toàn vệ sinh thực phẩm, với các nguyên liệu tự nhiên, không phẩm màu, không hoá chất, chất bảo quản an toàn cho sức khoẻ của con người.       

          Quy trình sản xuất:

          Bước 1: Chuẩn bị nguyên liệu:

          Tép đánh về được nhặt sạch rong rêu, cá tạp, rửa sạch, để ráo nước. 

          Bước 2: Ủ mắm

          Sau đó mang ướp theo tỷ lệ 3 bát tép thì cho 1 bát muối và 2 bát thính (gạo rang giã nhỏ), trộn đều.

          Bước 3: Cho nguyên liệu vào chum sành (chum ủ phải ngâm qua bã rượu trước nhiều ngày), đổ nước xâm xấp, đậy kín hoàn toàn để tránh bụi và ruồi, nhặng đậu vào, đem vại ra phơi nắng hoặc đưa vào đặt bên bếp.

Sau thời gian 60 ngày lấy ra trộn đều lần nữa cho mắm ngấu là có thể sử dụng được.

          Bước 3: Đóng chai, bảo quản ở nhiệt độ thường